Drugie życie pomnika w Rzecinie [foto] [wideo]

W sobotnie południe, 28 sierpnia 2021 r. w Rzecinie (gm. Wronki) miała miejsce uroczystość poświęcenia pomnika „Pamięci mieszkańców Rzecina, ofiar niemieckiego okupanta w latach II wojny światowej”. Uroczystość ta wpisywała się w obchody 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej

Michał Zieliński - do sejmiku PiS Oferty Pracy Wronki

W sobotnie południe, 28 sierpnia 2021 r. w Rzecinie (gm. Wronki) miała miejsce uroczystość poświęcenia pomnika „Pamięci mieszkańców Rzecina, ofiar niemieckiego okupanta w latach II wojny światowej”. Uroczystość ta wpisywała się w obchody 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Przy pomniku odprawiona została Msza św. koncelebrowana w intencji ofiar wojny, której przewodniczył dziekan dekanatu wronieckiego, ks. kan. Janusz Małuszek w asyście o. Hieronima OFM, rektora WSD we Wronkach.
Licznie zgromadzeni wierni modlili się też o pokój w naszej ojczyźnie i na świecie.

Przybyli goście i przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń złożyli wiązanki kwiatów i znicze. A byli wśród nich: Wojewoda Wielkopolski Michał Zieliński, członek Zarządu Powiatu Szamotulskiego Kazimierz Michalak, Przewodniczący Rady MiG Wronki Piotr Rzyski i radny Bartosz Sobański, przedstawiciele poznańskiego oddziału IPN: Naczelnik Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Wojciech Chałupka i Ewa Liszkowska (która sprawę rzecińskiego pomnika prowadziła), Nadleśniczy Nadleśnictwa Wronki Grzegorz Kupka, Rada Sołecka Rzecina z panią sołtys Renatą Spychała, przedstawiciel Urzędu MiG Wronki, kier. ref. promocji Małgorzata Skrzypczak, prezes Związku Kombatantów i BWP RP Koła Wronki Henryk Dawidzionek ze sztandarem, 5 WDH „Czerwone Berety” z pocztem sztandarowym, 12 HDP „Chęchacze” z pocztem sztandarowym, Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej z pocztem sztandarowym i wiceprezesem Stanisławem Żołądkowskim. Uroczystość zaszczycili szczególni goście – dwudziestokilkuosobowa rodzina jednej z ofiar upamiętnionych na pomniku,

 Rodzina Edmunda Rezlera z panią Danutą Graś.

Oprawę muzyczną zapewnili: organista Marek Janicki, sygnalista myśliwski Norbert Szeląg a na werblu zagrał Adam Siwiński.

Po uroczystości poświęcenia pomnika, prowadzący ją Paweł Bugaj, zaprosił w imieniu organizatorów wszystkich uczestników na biesiadę przy świetlicy. Nadleśnictwo ufundowało pyszną grochówkę, (ugotowaną przez Bar Mormin), a do kawy miejscowe Gospodynie częstowały przepysznym ciastem własnego wypieku.
Ucztę duchową zapewnił biesiadnikom Zespół Śpiewaczy „CHOJANKI” pod kierunkiem Marka Tylki. Jubilaci spisali się na medal, a TMZW złożyło bukiet życzeń i pięknie podziękowało za koncert i 20 lat działalności kulturalnej CHOJANEK.

Organizatorzy uroczystości dziękują wszystkim tutaj bezimiennym, którzy bezinteresownie okazali pomoc w jej przygotowaniu. Dziękują też Panu Tadeuszowi Siwkowi i firmie Davidoff za transport gości na uroczystość.

/Redakcja/

O POMNIKU

Po trzech latach (2018-2020) starań pomnik w Rzecinie zyskał drugie życie. Dlaczego drugie życie? Otóż, w związku z ustawą tzw. dekomunizacyjną, w 2018 r. pomnik spadochroniarzy w Rzecinie, który stał tutaj przez 50 lat (od 1969 r.), został zakwalifikowany do rozbiórki, po wskazaniu go wojewodzie przez Urząd Miasta i Gminy Wronki.

Długo trwały rozmowy, uzgodnienia pomiędzy Urzędem Wojewódzkim, Instytutem Pamięci Narodowej, Nadleśnictwem Wronki, Gminą Wronki i TMZW. Ostatecznie, 8 września 2020 r. podpisane zostało trójstronne porozumienie pomiędzy IPN Oddział w Poznaniu, Nadleśnictwem Wronki i TMZW o odnowieniu pomnika i upamiętnieniu mieszkańców Rzecina zamordowanym przez Niemców w czasie II wojny światowej.

Jest to niewątpliwie kompromisowy sukces społecznego komitetu obrony pomnika, któremu liderowało Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej. W skład komitetu wchodzili: członkowie Rady Sołeckiej Rzecina z panią sołtys Renatą Spychała, radny Jarosław Mikołajczak, kombatanci, dh Zbigniew Biedziak, Marian Śliwa, Jacek Rosada, Piotr Pojasek (muzeum), Paweł Bugaj (prezes TMZW). W sprawę zostało włączone Nadleśnictwo Wronki (właściciel terenu) z nadleśniczymi: Zbigniewem Gzylem i następcą Grzegorzem Kupką oraz Urząd MiG Wronki w reprezentowany przez wiceburmistrza Roberta Dornę.

Tutaj chcę zapewnić zainteresowanych, że o spadochroniarzach w Rzecinie i desancie we wrześniu 1944 r. nie zapomnimy. Pojawi się informacja na tablicy, która stanie w sąsiedztwie pomnika.
Nikt z trójstronnego porozumienia nie chce zamazywać faktów historycznych.

Nowa tablica na pomniku przywraca pamięć o ośmiu mieszkańcach Rzecina, którzy stając w obronie swojej wolności i godności stracili życie. W stosunku do siedmiu z nich bliscy nie mogą pochylić się nad ich grobem, bo grobów nie mają.

Pytamy: Cóż ci ludzie zawinili, że odebrano im życie?

Otóż w Rzecinie mieszkała niemiecka rodzina Fellbergów, która prowadziła jedyny sklep kolonialny we wsi, utrudniała ona życie Polakom, poniżając ich i odmawiając im zakupów. Tydzień przed wybuchem wojny 15- osobowa grupa Polaków w odwecie za takie Polaków traktowanie dokonała zniszczeń w sklepie: zniszczono szyld i powybijano szyby, porozrzucano przedmioty w obejściu gospodarstwa. Po zajęciu Rzecina przez wojska niemieckie, właściciele sklepu złożyli doniesienie.

W procesie zapadły nieadekwatne do czynów wyroki i tak:

Edward Baluta (1922-1943) lat 21, robotnik leśny. Aresztowany 18 grudnia 1939 r. W procesie skazany na karę śmierci. Zmarł 21 sierpnia 1943 r. w obozie Mauthausen.

Józef Ciszak (1918-1943) lat 25, w procesie skazany na 10 lat ciężkiego więzienia, zginął 17 stycznia 1943 r. w Mauthausen.

Kazimierz Budny (1919-1940) lat 21, skazany na karę śmierci, rozstrzelany w Areszcie Śledczym w Poznaniu 7 czerwca 1940 r.

Zygfryd Maciejewski (1914-1943) lat 29, skazany na 12 lat ciężkiego więzienia, zginął w Mauthausen 10 kwietnia 1943 r.

Marian Maciejewski (1921-1943) lat 22, mimo że w momencie popełniania przestępstwa był nieletni, został skazany na 10 lat ciężkiego więzienia i 10 lat pozbawienia praw obywatelskich, zginął w Mauthausen 21 kwietnia 1943 r.

Roman Bombelczyk (1918-1943) lat 25 skazany na 15 lat ciężkiego więzienia, zginął w Mauthausen 11 stycznia 1943 r.

Jan Mrówka ( x -1941), zabity przez funkcjonariusza SA w Rzecinie 10 czerwca 1941 r. za niezdjęcie czapki przed Niemcem.

Edmund Rezler ( 1919-1941), lat 22, skazany na 3 lata więzienia i pozbawienia praw obywatelskich, zmarł w Rawiczu 17 maja 1941 r.

Tyle w skrócie o upamiętnionych ofiarach niemieckiego okupanta, z obszernej kwerendy, którą przeprowadził poznański oddział IPN.

Co do obecnego wizerunku pomnika, to projekt „nowelizacji” pomnika opracował (w uzgodnieniu z IPN) prezes TMZW Paweł Bugaj. Prace modernizacyjne wykonał Zakład Kamieniarski Andrzeja Haaka, a prace sfinansował w całości IPN. 6 listopada 2020 r. prace przy pomniku zostały zakończone.

Termin uroczystego poświęcenia pomnika został w wyznaczony na 25 listopada ub. roku. Niestety, sytuacja pandemiczna i związane z nią ograniczenia swobód obywatelskich nie pozwoliły na to.

* * *

W opinii IPN pomnik nie stanowi upamiętnienia bohaterów walk z okupantem hitlerowskim, upamiętnia Armię Czerwoną, która w 1939 roku uczestniczyła w agresji na Polskę, a w 1944 roku rozpoczęła zajmowanie ziem polskich, realizując totalitarną politykę ZSRR. Natomiast żołnierze, których pomnik upamiętnia należeli do Wydziału Kontrwywiadu i Wywiadu 1 Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej.

 

foto, wideo: Szwarc Gapa

komentarze 3

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *