Dziś Dzień Sołtysa

Wiecie co znaczy słowo SOŁTYS? Skąd się wywodzi? Co należy do obowiązków sołtysa? Ilu sołtysów mamy w Polsce, a ilu w gminie? Nie wiecie? To przeczytajcie

DZIEŃ SOŁTYSA

Oferty Pracy Wronki

Sołtys (z niem. Schuldheiß, Schultheiß, Scholtis, Schulte(s) i Schulz(e), sędzia, ten, który wskazuje winnego;
forma zlatynizowana (scultetus, solthetus) – przedstawiciel lokalnej społeczności, przeważnie wiejskiej.

Jego rola począwszy od średniowiecza ulegała poważnym zmianom i od 1990 roku w Polsce jest organem wykonawczym sołectwa.

Sołtysi kiedyś

Sołtys w średniowieczu był postawiony przez feudalnego pana na czele wsi lokowanej na prawie niemieckim.

Warianty scholtis, szoltyz, sołtys w średniowiecznym systemie prawnym to także wiejski sędzia (Dorfschulze) oraz zasadźca.

Sołtysem mógł być szlachcic,mieszczanin lub chłop.

Do praw sołtysa należało zbieranie czynszu, przewodniczenie ławie wiejskiej, partycypowanie w dochodach feudała (1/6 czynszów i 1/3 kar sądowych), prawo posiadania jatek, młyna itp.

Znaczenie społeczne i ekonomiczne sołtysów było względnie mocne, a bywało częstym zjawisko przenoszenia się sołtysów lub ich dzieci do stanu rycerskiego. Potencjał sołtysów bywał na tyle silny, że ekonomicznie przewyższali czasem drobne rycerstwo.

Z tego względu szlachta wymogła na Jagielle „Statut warcki” (1423), na mocy którego szlachcice mogli wykupywać sołectwa.

Z biegiem czasu od wieku XV do XVII sołtysi stali się nadzorcami pańszczyźnianymi i pomocnikami właścicieli wsi.

Polsce rozbiorowej i w okresie międzywojennym sołtys stał na czele najniższej jednostki podziału administracyjnego –gromady.

W latach 1954–1972 sołtys był pośrednikiem między mieszkańcami wsi, a Gromadzką Radą Narodową, po 1973 roku między mieszkańcami a Gminną Radą Narodową oraz naczelnikiem gminy.

Sołtysi dzisiaj. Organ sołectwa

Od 1990 roku sołtys jest organem wykonawczym jednostki pomocniczej gminy, sołectwa.

Sołtys jest wybierany przez zebranie wiejskie.

Działalność sołtysa wspiera rada sołecka.

Sołtys korzysta z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym.

Szczegółowe regulacje uprawnień sołtysa regulowane są w statucie sołectwa uchwalanym przez radę gminy.

Sołectwa są ustanawiane przeważnie na obszarze wiejskim. W miastach jednostkami pomocniczymi w większości są osiedla,dzielnice, gdzie odpowiednikiem sołtysa jest zarząd osiedla (dzielnicy) albo przewodniczący zarządu osiedla (dzielnicy).

Według danych z 31 grudnia 2010 r. w Polsce było 40,3 tys. sołtysów, z których 30,7% stanowiły kobiety.

Według stanu w dniu 31 grudnia 2011 roku w Polsce było 40.540 sołectw.

Od 2002 „Gazeta Sołecka” organizuje ogólnopolski konkurs Sołtys Roku.

Kompetencje sołtysa

  • reprezentuje sołectwo na zewnątrz,
  • zwołuje zebranie wiejskie, i w tym celu rozwiesza ogłoszenia o zebraniu wiejskim w miejscu i terminie określonym w statucie sołectwa,
  • realizuje uchwały rady gminy dotyczące sołectwa, a także umożliwia zapoznanie się z uchwałami rady jak najszerszemu kręgowi mieszkańców sołectwa,
  • w zakresie ustalonym przez radę gminy dokonuje poboru podatków rolnego i leśnego jako inkasent organu podatkowego,
  • uczestniczy w sesjach rady gminy, a także w pracach jej organów bez prawa do głosowania.
  • zobowiązany jest brać udział w posiedzeniach komisji rady gminy, jeśli rozpatrywane są sprawy sołectwa.

Sołtysi w gminie Wronki

Gmina Wronki podzielona jest na 20 sołectw oraz dwa nowe – ustanowione dla mieszkańców Zamościa oraz Osiedla na Górce.

Wszystkim sołtysom gminy Wronki
życzymy zdrowia i radości z pełnionych obowiązków

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *