Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych A.D. 2021
W ponad stuletniej historii wronieckiego więzienia nie brakowało momentów tragicznych. Szczególnie dramatyczny okres to lata 1945-1956. W tym okresie komunistyczne władze wykorzystywały wronieckie więzienie przeciwko narodowi polskiemu. Wielu z więźniów politycznych nieludzko cierpiało, ponad dwustu nie przeżyło uwięzienia
1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W tym dniu oddajemy hołd bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, przeciwstawiali się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu. Pamięć Żołnierzy Wyklętych we wronieckim więzieniu nabiera szczególnego wymiaru – wśród około 18 000 więźniów politycznych, których osadzono w latach 1945-1956 we Wronkach, byli m.in. żołnierze Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Powstańcy Warszawscy, politycy, intelektualiści, duchowni. Komunistyczne represje dotknęły m.in. generała Stefana Adolfa Mossora, twórcę jednego z planów wojny obronnej Polski z Niemcami, mjr. pilota Stanisława Skalskiego, asa lotnictwa myśliwskiego, ppłk. Kazimierza Augustowskiego, żołnierza podziemia, Wiesława Mariana Chrzanowskiego – adwokata, żołnierza AK, powstańca warszawskiego, późniejszego wybitnego prawnika i polityka, ppłk. Witolda Szaniawskiego, wysokiego rangą dowódcę Armii Krajowej, biskupa Karola Maria Antoniego Splett, gen. Stanisława Tatara. Spośród osadzonych około 240 osób, w przytłaczającej większości więźniów politycznych, zmarło. Zebrane relacje wskazują też na wykonywanie wyroków śmierci przez rozstrzelanie.
Funkcjonariusze i pracownicy Zakładu Karnego we Wronkach biorą czynny udział w pielęgnowaniu pamięci o tych tragicznych czasach i ich ofiarach, których jedyną winą była walka o niepodległą Ojczyznę. Uczestnicząc w uroczystościach organizowanych z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych składamy hołd żołnierzom drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny.
Tegoroczne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych odbyły się w asyście pocztów sztandarowych, delegacji reprezentujących min. Urząd Miasta i Gminy we Wronkach, Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej, Przedsiębiorstwo Przemysłu Metalowego Pomet, Zakład Karny we Wronkach. Po Mszy Św., odprawionej w intencji Żołnierzy Wyklętych w kaplicy Zakładu Karnego we Wronkach, uczestnicy uroczystości złożyli wieńce pod tablicami pamiątkowymi oraz uczcili minutą ciszy pamięć prześladowanych i pomordowanych bohaterów.
tekst: mjr Michał Godlewski/mjr Danuta Zielińska
zdjęcia: szer. Jolanta Żółkiewska
Dziękuję za artykuł zamieszczony przez szanownych oficerów SW. To jedyna dziś informacja w lokalnej prasie o Żołnierzach Niezłomnych i Wyklętych.
Cześć i chwała Bohaterom!!!
Wspominamy Żołnierzy Wyklętych – chwała za to, bo gdyby nie Uroczystość we Wronkach tylko nieliczni dowiedzieliby się co tutaj się działo. Już nikt w innych mediach nie wspomina o Wronkach – przykra taka postawa. Ważne tylko to co dzieje się w Warszawce a takie peryferie jak Wronki idą w zapomnienie… Tak jak i nazwiska ofiar (można powiedzieć, że mogą być spory przy biskupie Karolu Marii Splett – różnie w tym temacie wypowiada się literatura i media). W każdym razie winniśmy czcić pamięć dla potomnych, chociaż nie wiem czy to interesuje młodzież – ale to już odrębna sprawa.
Dzięki za artykuł, dzięki za umieszczenie na stronie Wronieckiego Bazaru.
ps. A może Ktoś napisze kiedyś o oprawcach.
Ja ze swojej strony mogę dodać, że wśród więźniów był też Ks. Alojzy Karol Porzyński – Kryptonim „Przebiegły” – pseudonim „Porzuch”, który napisał ” 3 lata po wyjściu z gościnnego – pełen wspomnień – 5 letniego pobytu we Wronkach wdzięczny Wam X.Alojzy Karol Porzyński” przesyłając swoje foto moim Dziadkom.