30 grudnia 1918 roku Wronki zostały wyzwolone spod zaboru pruskiego przez powstańców wielkopolskich

Co roku o tej samej porze

Tradycyjnie tego dnia pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich przy rondzie Europa na Zamościu, o godzinie 17.00 spotykają się organizacje pozarządowe: Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego, Wronieckie Stowarzyszenie Historyczne Historica, Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej (TMZW), harcerze z „Czerwonych Beretów” oraz przedstawiciele władz samorządowych i nieliczni mieszkańcy, a wśród nich również młodzi. Ich przedstawiciele składają pod pomnikiem kwiaty, zapalają znicze, a ci młodzi odpalają race. Są też krótkie okolicznościowe przemówienia.

Wronieckie symbole Powstania Wielkopolskiego

We Wronkach mamy ulicę Powstańców Wielkopolskich (wcześniej: Fabryczna; jeszcze wcześniej: Stodołowa). W roku 1999 staraniem TMZW na Zamościu (przy rondzie Europa) odsłonięty został pomnik pamięci Powstańców Wielkopolskich. Mamy też Zespół Szkół nr 1 na Leśnej (wczesniej: technikum na Zamościu) im. Powstańców Wielkopolskich.
Ale najbardziej znaną postacią Powstania Wielkopolskiego był porucznik Jan Rzepa, który zmarł w wieku prawie 106 lat, jako ostatni z tych, którzy brali udział w bohaterskim narodowowyzwoleńczym zrywie. Jan Rzepa od kwietnia 2004 roku był ostatnim żyjącym Powstańcem Wielkopolskim. 14 czerwca 2004 r. we Wronkach uroczyście obchodzono jego 105. rocznicę urodzin, a Jan Rzepa został dostrzeżony przez ogólnopolskie media. Jan Rzepa zmarł 23 marca 2005 roku, a jego doczesne szczątki spoczęły na cmentarzu parafialnym we Wronkach w Wielką Sobotę z udziałem kompanii Honorowej Wojska Polskiego. W dniu pogrzebu został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W rok po jego śmierci tablica z nazwiskiem Jana Rzepy została umieszczona na pomniku Powstańców Wielkopolskich i Kompanii Obrony Narodowej Wronki. 17 marca 2010 r. Minister Obrony Narodowej podjął decyzję o nadaniu Batalionowi Dowodzenia Strzelców Wielkopolskich 17. Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej w Międzyrzeczu imienia porucznika Jana Rzepy. Uroczystości temu poświęcone odbyły się 3 lipca 2010 roku. 26 maja 2010 roku Rada Miasta i Gminy Wronki podjęła uchwałę o nazwaniu skweru u zbiegu ulic Niepodległości i Partyzantów (pod murem Zakładu Karnego) imieniem por. Jana Rzepy wraz z umieszczeniem tablicy pamiątkowej. Uroczyste jego odsłonięcie nastąpiło 24 września 2010 r.

W 90. rocznicę Powstania Wielkopolskiego (2008 r.) Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej złożyło projekt obchodów rocznicowych ze 100 % efektem. Razem z Kołem Pamięci Powstania Wielkopolskiego i WSH Historica wydaliśmy książkę „Czas pamięci” o Powstaniu Wielkopolskim na ziemi wronieckiej, odsłoniliśmy pamiątkową tablicę na kolumnie ku czci Marii Niepokalanej na Placu Wolności oraz odbyła się inscenizacja historyczna wyzwolenia Wronek przez WSH Historica. To było coś!!!

Ale 100. rocznicę uczcimy nadzwyczajnie!

Bądźmy dumni z bycia wronczanami, bądźmi dumni, że jesteśmy Wielkopolanami. Bądźmy dumni, że jesteśmy Polakami!. Szkoda, że nadal jest nas tak mało na tych uroczystościach. Ale to możemy zmienić.

Paweł Bugaj

video, foto: Szwarc Gapa